เส้นเลือดสมอง ตีบ-ตัน เป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง (stroke) โดยโอกาสที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองจากการ ตีบ-ตัน ของเส้นเลือดนั้นคิดเป็น 80% การตีบ-ตันของเส้นเลือดสมองนั้นเกิดจากการที่มีลิ่มเลือดเกิดขึ้นในบริเวณอื่น ๆ ไหลไปอุดตันที่หลอดเลือดสมอง หรืออาจเกิดจากมีลิ่มเลือดเกิดขึ้นในหลอดเลือดสมอง และขยายขนาดใหญ่ขึ้นจนอุดตันหลอดเลือดสมอง นอกจากนี้หลอดเลือดสมองตีบยังสามารถเกิดได้จากการสะสมของไขมันในหลอดเลือดทำให้หลอดเลือดแคบตีบ และลดความยืดหยุ่นที่มีประสิทธิภาพในการลำเลียงเลือด การที่สมองขาดเลือดเนื่องจากเกิดการอุดตันของหลอดเลือดสามารถส่งผลให้เกิดอาการ อัมพฤกษ์ – อัมพาต ได้
โรคหลอดเลือดสมองมักเกิดขึ้นอย่างฉับพลันในรายที่มีภาวะสมองขาดเลือดแบบชั่วคราว อาจมีอาการของโรคหลอดเลือดสมองเกิดขึ้นชั่วขณะแล้วหายไปเอง หรืออาจเกิดขึ้นได้หลายครั้งก่อนจะมีอาการสมองขาดเลือดแบบถาวร
อาการ
- ชา หรืออ่อนแรงที่ใบหน้า หรือบริเวณแขนขาครึ่งซีกของร่างกาย
- พูดไม่ชัด ปากเบี้ยว มุมปากตก น้ำลายไหล กลืนลำบาก
- ปวดศีรษะ เวียนศีรษะทันทีทันใด
- ตามัว มองเห็นภาพซ้อน เห็นครึ่งซีก หรือตาบอดข้างเดียวทันทีทันใด
- เดินเซ ทรงตัวลำบาก
ความเสี่ยง
- อายุ เมื่ออายุมากขึ้นหลอดเลือดก็จะเสื่อมตามไปด้วยโดยผิวชั้นในของหลอดเลือดจะหนามีความแข็งขึ้นจากการที่มีไขมันและหินปูนมาเกาะรูที่เลือดไหลผ่านจะแคบลงเรื่อยๆ
- เพศ พบว่าเพศชายมีความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองสูงกว่าเพศหญิง
- ภาวะการแข็งตัวของเลือด เร็วกว่าปกติส่งผลให้เกิดการจับตัวกันของเม็ดเลือดและมีลิ่มเลือดเกิดขึ้นได้ง่ายกว่าคนปกติ
- ความดันโลหิตสูง เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่สุดของโรคหลอดเลือดสมองผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงจึงมีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมองได้มากกว่าคนปกติ
- เบาหวาน เป็นสาเหตุที่ทำให้หลอดเลือดแข็งทั่วร่างกาย หากเกิดที่สมองจะมีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมองมากกว่าคนปกติ 2-3 เท่า
- ไขมันในเลือดสูง เป็นความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมอง เช่นเดียวกับโรคหลอดเลือดหัวใจคือภาวะไขมันสะสมอยู่ตามผนังหลอดเลือดจึงทำให้กีดขวางการลำเลียงเลือด
- โรคหัวใจ เช่น โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ หัวใจเต้นผิดจังหวะ เป็นสาเหตุของการเกิดลิ่มเลือดถ้าลิ่มเลือดไปอุดตันที่หลอดเลือดสมองก็จะทำให้สมองขาดเลือดได้
- การสูบบุหรี่ สารนิโคตินและคาร์บอนมอนอกไซด์ทำให้ปริมาณออกซิเจนลดลง และเป็นตัวทำลายผนังหลอดเลือดทำให้หลอดเลือดแข็งตัวพบว่าการสูบบุหรี่เพียงอย่างเดียวเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองถึง 5%
- ยาคุมกำเนิด ในผู้หญิงที่ใช้ยาคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนสูงจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองสูง
- โรคซิฟิลิส เป็นสาเหตุของหลอดเลือดอักเสบ และหลอดเลือดแข็ง
- การขาดการออกกำลังกาย
หากท่าอยู่ในกลุ่มผู้มีความเสี่ยงจะเกิดภาวะเส้นเลือดสมอง ตีบ-ตัน ขอแนะนำให้ตรวจ MRA Brain (เส้นเลือดแดงในสมอง) ควบคู่กับการตรวจสุขภาพประจำปี เนื่องจากสามารถตรวจดูความผิดปกติของเส้นเลือดแดงในสมองได้เป็นอย่างดี เพื่อให้แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคได้อย่างถูกต้องแม่นยำ
