คุณอาจจะอยากกระโจนใส่เข้าไปออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาทันทีโดยไม่วอร์มอัพหรืออบอุ่นร่างกายเสียก่อน อาจจะเป็นเพราะว่าคุณสายแล้ว และไม่ต้องการให้เพื่อนร่วมทีมรอ หรือคุณอาจจะแค่ตื่นเต้นอยากเล่นและอยากเริ่มเกมทันที แต่ถึงจะอยากแค่ไหน ต้องบอกว่า การอุ่นเครื่องร่างกายก่อนออกกำลังหรือเล่นกีฬามีประโยชน์อย่างมากที่เราน่าจะทำตามคำแนะนำ และนึกถึงเรื่องผลเสียที่อาจเกิดขึ้นถ้าไม่ทำ
ข้อควรรู้เกี่ยวกับการวอร์มอัพก่อนออกกำลังกาย
- การวอร์มอัพช่วยเตรียมกล้ามเนื้อให้รับมือกับความต้องการใช้พลังที่กำลังจะเพิ่มขึ้น เหตุผลหลักในการวอร์มอัพก่อนออกกำลังกายคือการค่อยๆ เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ เพิ่มอุณหภูมิร่างกาย และเพิ่มปริมาณเลือดที่อุดมด้วยออกซิเจนซึ่งไหลไปยังกล้ามเนื้อของเรา ในระหว่างการวอร์มอัพ หลอดเลือดดำ เส้นเลือดฝอย และหลอดเลือดแดงของระบบไหลเวียนเลือดจะเริ่มขยายตัวและพร้อมเปิดรับที่จะทำงานมากขึ้น เมื่ออุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นและเลือดไหลเวียนไปถึงกล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น กล้ามเนื้อนั้นจะอุ่นขึ้นและขยายตัวขณะคลายความตึงตัว แม้กระทั่งก่อนการยืดกล้ามเนื้อ และเมื่อกล้ามเนื้อคลายความตึงตัว แนวโน้มที่จะบาดเจ็บจะน้อยลง
- การวอร์มอัพแบบเดียวกันใช้ไม่ได้กับการออกกำลังกายหรือกิจกรรมทุกประเภท การวอร์มอัพควรเป็นการเคลื่อนไหวและการทำกิจกรรมที่ใช้กล้ามเนื้อที่คุณจะต้องใช้โดยเฉพาะอย่างมากในการเล่นกีฬาหรือทำกิจกรรมที่เตรียมจะทำหลังวอร์มอัพ โดยเริ่มช้าๆ แล้วค่อยๆ เพิ่มความเข้มข้นและความเร็ว การทำเช่นนี้จะนำเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อสำคัญๆ ที่คุณจะใช้ ถ้าดูนักกีฬาเทนนิสมืออาชีพอุ่นเครื่อง จะเห็นพวกเขาวอร์มกล้ามเนื้อที่ใช้เสิร์ฟลูกด้วยการโยนลูกบอลขึ้นไปช้าๆ แล้วเหวี่ยงไม้ขึ้นไปเสิร์ฟลูกเต็มวงสวิง ทั้งหมดนี้ด้วยความเร็วที่ช้ากว่าในระหว่างการแข่งขันจริงมาก
- ก่อนช่วงเวลาการฝึกโดยใช้น้ำหนัก คุณสามารถวอร์มอัพด้วยการงอศอกและยกบาร์เบลเปล่าช้าๆ (คือ ไม่ต้องใส่น้ำหนัก) หากคุณมีแผนที่จะทำ leg press บริหารกล้ามเนื้อต้นขา คุณสามารถวอร์มอัพได้ด้วยการใช้ stair climber ซึ่งเหมือนปีนบันไดสักสองสามนาที ส่วนการวอร์มอัพก่อนวิ่งอาจใช้การวิ่งช้าๆ บนลู่วิ่งสักพักหนึ่ง
- ถ้าไม่วอร์มอัพ คุณจะเสี่ยงมากขึ้นที่จะบาดเจ็บและที่จะเจ็บปวดช่วงฟื้นตัวหลังออกกำลัง ถ้าคุณไม่วอร์มอัพ กล้ามเนื้อที่เย็นอยู่จะดูดซับความสะเทือนหรือแรงกระแทกได้น้อยกว่า ทำให้มีแนวโน้มที่จะเกิดกล้ามเนื้อฉีกเนื่องจากการหดตัวของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง ในบางกรณี การไม่วอร์มอัพอาจทำให้เอ็นยึดฉีกขาด และเอ็นกล้ามเนื้อฉีกขาดหรือบาดเจ็บได้ เอ็นยึดและเอ็นกล้ามเนื้อมักจะตึงมากในช่วงที่ไม่มีการเคลื่อนไหว ถ้าไม่ขยับเขยื้อนให้มันได้ยืดและหดเพื่อให้คลายตัวระหว่างการวอร์มอัพ เอ็นยึดและเอ็นกล้ามเนื้อคงยาวเท่าเดิมและฉีกขาดได้ง่ายขึ้น
หากกระโจนเข้าไปออกกำลังเต็มที่โดยไม่วอร์มอัพ สิ่งที่มักจะตามมา คือต้องพักด้วยความเจ็บปวดเพื่อฟื้นตัว หากคุณเคยออกกำลังกายแบบยกน้ำหนักอย่างเต็มรูปแบบหลังจากพักไปเป็นเวลานานและไม่ได้วอร์มอัพ คุณคงรู้ถึงความเจ็บปวดและการระบมที่มักเริ่มต้นขึ้นในวันถัดไป จริงๆ แล้ว อาการปวดเมื่อยเหล่านั้นคือการฉีกขาดของเส้นใยกล้ามเนื้อ ซึ่งมักเกิดขึ้นเมื่อกล้ามเนื้อไม่ได้รับการวอร์มอัพตามที่ควรจะเป็น
นักกีฬาจะมาพบแพทย์ด้วยอาการบาดเจ็บต่างๆ แบ่งเป็นชนิด ได้ดังนี้
- บาดเจ็บที่ผิวหนัง และชั้นไขมันใต้ผิวหนัง เช่น ผิวหนังถลอก ฟกช้ำ
- การบาดเจ็บที่กล้ามเนื้อ และเอ็นกล้ามเนื้อ เช่น ตะคริว กล้ามเนื้อฉีก เส้นเอ็นเข่าฉีกขาด เกิดจากการลงน้ำหนักแล้วมีการบิดเข่าอย่างรวดเร็ว หรือจากอุบัติเหตุ ลักษณะอาการจะมีการเจ็บภายในเข่าอย่างทันที และอาจได้ยินเสียงฉีกขาดได้ ในบางรายมาด้วยอาการเข่าไม่มั่นคง
- การบาดเจ็บที่ข้อต่อ และเอ็นยึดข้อ เช่น ข้อเท้าพลิก เป็นการบาดเจ็บของเอ็นรอบข้อเท้า ซึ่งพบมากในนักกีฬาระหว่างเล่นกีฬา และการใช้ชีวิตปกติ อาการที่พบมาก ได้แก่ บวม ลงน้ำหนักข้างที่บาดเจ็บไม่ได้ แพทย์สามารถตรวจวินิจฉัยได้จากการตรวจร่างกาย ลักษณะการขยับเคลื่อนไหวการรักษาจะมุ่งเน้นลดอาการปวด บวม ป้องกันไม่ให้เอ็นได้รับบาดเจ็บมากขึ้น การที่ข้อเท้าพลิกบ่อยๆ ส่งผลให้ข้อหลวม เมื่อเป็นนานๆ เป็น 10 ปี ทำให้ข้อเสื่อมก่อนวัยอันควร
- การบาดเจ็บที่กระดูกหัก ต้องรีบพาส่งโรงพยาบาล โดยเฉพาะกรณีมีกระดูกหักทิ่มออกมานอกเนื้อ อย่าให้บริเวณแผลถูกสิ่งสกปรก และช่วยห้ามเลือด
หากบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาควรได้รับการตรวจรักษาดังนี้
โดยทั่วไปศัลยแพทย์ด้านกระดูกและข้อสามารถตรวจวินิจฉัยภาวะการบาดเจ็บได้โดยการซักประวัติและตรวจวินิจฉัย ได้โดยการซักประวัติและตรวจร่างกาย ซึ่งมีการตรวจร่างกายหลายอย่างเพื่อประกอบการวินิจฉัย การตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยวินิจฉัยและตรวจอาการบาดเจ็บร่วม ที่พบร่วมกันได้ เช่นกระดูกอ่อนบาดเจ็บ หมอนรองเข่าฉีกขาด การบาดเจ็บของเอ็นรอบข้อเท้า ได้อย่างชัดเจนและแม่นยำเป็นอย่างมาก
